Rat između Izraela i Palestine kao da je večiti rat. Od kad znam za sebe, konstantno je bio sukob između Izraela i Palestine, sa određenim pauzama. Kod sukoba ovakvih razmera, svi možemo zaključiti da postoji dubok razlog koji konstantno vraća sukob u prvi plan. Ovde je potrebno utvrditi kako je sve počelo i da li je osnov nastanka Palestine genocid nad Jevrejima.
Prema biblijskoj tradiciji, Bog je obećao zemlju Kanaan praocima jevrejskog naroda, počevši od Avrama.. Pod vladavinom kraljeva Saula, Davida i Solomona, izraelske teritorije su bile ujedinjene. David je osvojio Jerusalim (oko 1000. p.n.e.) i učinio ga glavnim gradom, a Solomon je izgradio Prvi hram (oko 957. p.n.e.). Ovo je bilo jedno od najprosperitetnijih i najsnažnijih razdoblja u istoriji jevrejskih teritorija.
Posle toga Vavilonci, predvođeni kraljem Nabukodonosorom, zauzimaju Jerusalim, uništavaju Solomonov hram i odvode Jevreje u ropstvo. Vrlo brzo posle toga Persija osvaja Vavilon, i car Kir Veliki dozvoljava Jevrejima da se vrate i obnove Drugi hram. Nakon toga, Aleksandar Veliki osvaja to područje i započinje helenski period u toj regiji. Na kraju helenskog perioda dolazi do pobune Jevreja protiv kralja Antioha, a pobunjenici pobeđuju, što dovodi do stvaranja Hasmonejskog kraljevstva.
Rimski general Gnej Pompej zauzima Jerusalim 37. p.n.e., i od tada Rimsko carstvo vlada Judejom. Rim je odlučio da direktno upravlja Judejom 6. p.n.e. i pretvorio je u rimsku provinciju, pod upravom rimskih guvernera.
Pod rimskom vlašću, Judeja je prolazila kroz niz pobuna, od kojih je najpoznatiji Veliki jevrejski ustanak (66–70. n.e.), koji je kulminirao rimskom opsadom Jerusalima i uništenjem Drugog Hrama 70. n.e.
Drugi veliki ustanak protiv Rima, poznat kao Bar Kohbin ustanak, dogodio se između 132. i 135. n.e. Nakon gušenja ovog ustanka, Rimljani su još više pooštrili kontrolu, proterali mnoge Jevreje iz Jerusalima i preimenovali provinciju Judeju u Palestina, u Provincia Siria Palaestina (ili samo Palestina). Ovaj potez je bio deo rimskih nastojanja da suzbiju jevrejski nacionalni identitet i simbolično distanciraju tu teritoriju od njenog jevrejskog porekla.
Posledice Bar Kohbinog ustanka:
1. Masovna ubistva:
Rimljani su pobili veliki broj Jevreja, kako vojnika tako i civila. Prema nekim procenama, stotine hiljada Jevreja je stradalo u borbama ili u masakrima koji su usledili. Starorimski istoričar Dion Kasije navodi da je oko 580.000 Jevreja ubijeno tokom i posle ustanka, dok su mnogi drugi umrli od gladi i bolesti.
2. Razaranje naselja:
Gradovi i sela su uništeni, a mnoga jevrejska naselja su potpuno opustošena. Neke od najvažnijih jevrejskih zajednica su bile ili uništene ili su pretrpele ogromne gubitke.
3. Proterivanje i ropstvo:
Veliki broj Jevreja je proteran iz Judeje, a mnogi su prodati kao robovi. Ovaj egzodus je bio deo šire rimskih represija kako bi se smanjila populacija Jevreja u regionu i onemogućio novi ustanak. Jerusalim je takođe bio zabranjen Jevrejima, a mnogi su se raselili širom Rimskog carstva, doprinoseći širenju jevrejske dijaspore.
4. Preimenovanje Judeje:
Rimljani su, kao što smo spomenuli, preimenovali provinciju Judeju u Syria Palaestina, u pokušaju da izguraju jevrejski identitet iz tog regiona.
Metode koje su Rimljani koristili protiv Jevreja, a to su masovna ubistva, proterivanja i ropstvo, potpuno su iste metode koje su ustaše koristile protiv Srba u Drugom svetskom ratu.
U prethodnom delu teksta možemo videti kako je nastala Palestina. Nakon gušenja Bar Kohbinog ustanka, Rimljani su proterali mnoge Jevreje iz Jerusalima i preimenovali provinciju Judeju u Palestinu. Sve ovo su Rimljani uradili da bi uništili jevrejski nacionalni identitet, posle pobune Jevreja protiv Rimskog carstva. Kao što su ustaše sa genocidnom namerom uništavali srpski narod u Jasenovcu, tako su Rimljani sa genocidnom namerom uništili Jevreje i stvorili Palestinu, koja je isključivo bila napravljena da bi uništila jevrejski nacionalni identitet. Palestina je stvorena samo sa jednom namerom, a ta namera se danas naziva genocidna. Taj deo se ranije zvao Filistia, ali su Rimljani dali romanizovan naziv Palestina, i od tog trenutka termin Palestina postao je simbol genocida nad Jevrejima.
Dimenzije genocida koji je tada učinjen nad Jevrejima govore procene da je tada ukupno živelo 250 miliona ljudi na Zemlji, što je 32 puta više nego danas, a Rimljani su, kroz sve pobune, ubili preko milion Jevreja. Mereno u današnjem svetu, to je preko 30 miliona ljudi.
Posle genocida koji su Rimljani počinili nad Jevrejima, a čiji je simbol teritorija nazvana Palestina, dolazi do odlaska Jevreja iz Palestine i tada se formira jevrejska dijaspora koja se raširila po svetu.
Do 19. veka nema velikih promena u odnosu na Jevreje u tom području, mada je to područje više puta osvajano od strane drugih sila.
Do promena dolazi kada Jevreji iz dijaspore žele da se vrate na sveto jevrejsko mesto, isto kao što Srbi žele da se vrate na sveto srpsko Kosovo, te formiraju pokret ljudi koji žele da se vrate u obećanu zemlju i koji su hteli da naprave nacionalnu domovinu za Jevreje.
Stvorila se situacija za povratak Jevreja, i to pri kraju Prvog svetskog rata kada su Britanci krenuli u treću bitku za Gazu i bitku kod Beršebe koja je počela 31. oktobra 1917. Već 2. novembra 1917. imamo Balfurovu deklaraciju koja je označavala podršku britanske vlade stvaranju nacionalnog doma za Jevreje.
Britanski mandat za Palestinu nastaje 1920., a 1922. dobijaju od Lige naroda taj mandat. Ovo je dovelo do talasa doseljavanja Jevreja tokom trajanja tog mandata. Zatim dolazi do revolta Arapa u Palestini, što je dovelo do Belog papira iz 1939, a on je izazvao pobunu Jevreja od 1944. do 1948.
Ujedinjene nacije su usvojile plan podele Palestine 29. novembra 1947, koji je delio tu teritoriju na dve države. Rezolucija UN 181 je preporučila da se prihvati plan podele, i Jevreji su počeli da slave, dok se Arapski viši komitet pobunio protiv odluke. Tako je počeo moderni sukob Izraela i Palestine. Prve žrtve konflikta, koji je usledio posle usvajanja rezolucije, bili su putnici u jevrejskom autobusu kod Kfar Sirkina.
U toku sukoba Jevreji su imali podršku ili razumevanje sila Antante, dok su Palestinci sarađivali sa bivšim nacistima i njihovim kolaboratorima sa teritorije nekadašnje NDH. Isti oni koji su ubijali Srbe u Jasenovcu, otišli su da zajedno sa Palestincima ubijaju Jevreje u Izraelu. Nekadašnji pripadnici nacizma, ustaštva i Handžar divizije otišli su kod svojih palestinskih saboraca iz Drugog svetskog rata da nastave gde su stali posle poraza u Drugom svetskom ratu, a to je ubijanje Jevreja. Svi oni su bili u organizacijama poput Arapske oslobodilačke vojske, kojom je komandovao Fauzi el-Kaukji, koji je bio oficir Vermahta u Drugom svetskom ratu, Muftijine snage kojima je komandovao Abd al-Kadir, koji se borio zajedno sa nacistima protiv Britanaca u Iraku, ili Hasan Salama, koji je obučavan u nacističkoj Nemačkoj kao komandant i koji je učestvovao u propaloj padobranskoj misiji nacista u Palestini tokom oktobra 1944.
U ratovima 90-ih, Palestinci su se priključivali Armiji BiH da bi se borili protiv bosanskih Srba.
Dok su Palestinci sarađivali sa nacistima, Srbi i Jevreji su imali iste borbe, ali i patnje kroz vekove.
Palestina, u svim svojim oblicima, oduvek je bila simbol genocida nad Jevrejima, od doba Rimljana, preko nacističke Nemačke, pa sve do terorističkog napada na Izrael 7. oktobra 2023.
Autor: Jovan Babić